فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 5، شماره 3، پاییز 91 ، شماره پی در پی 17

سبک شناسی کتاب «پریشان»

صفحه (0 - 0)
چنور برهانی
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
در این مقاله ویژگیهای سبکی کتاب پریشان در سه سطح زبانی، ادبی و فکری مورد بررسی قرار میگیرد. در سطح زبانی استفادۀ قاآنی از لغات و ترکیبات عربی متعادل (21 درصد) است اما استفاده از لغات و مفردات و ساختارهای نحوی کهن باعث ناهمگونی زبانش شده است. در این اثر ابداع و ترکیب and not;سازی و تأثیرپذیری از زبان عامه مشهود نیست و بسامد کلمات رکیک و مستهجن فراوان است. مهمترین ویژگی نحوی اثر کاربرد وجه وصفی و حذف افعال به قرینۀ لفظی است.در سطح ادبی استفاده از صنایع بدیع لفظی مانند جناس، سجع، ازدواج، تضمین and not;المزدوج، ترصیع و موازنه و در میان صنایع بدیع معنوی به ترتیب تضاد و مقابله، تلمیح و مراعات and not;النظیر فراوان است. استشهاد به آیات و احادیث و ارسال and not;المثل نیز وجود دارد. کاربرد تشبیه فراوان است که در اغلب این تشبیهات طرفین تشبیه از نوع محسوس به محسوس و از لحاظ افراد و ترکیب تشبیهات مقیّد به مرکّب یا مرکّب به مرکّب هستند.در سطح فکری عدم پایبندی به اخلاق و عفّت کلام، پریشانی در تبویب و ساختار حکایات، تظاهر به عرفان، جبرگرایی، افراط و تفریط از مهمترین ویژگیهای این اثر است.

کلمات کلیدی
سبک , پریشان , ویژگیهای زبانی , ادبی و فکری , بررسی آماری